Verkondiging 18 juni 2023, elfde zondag door het jaar

Lezingen
Exodus 19, 62-6a
Psalm 100
Romeinen 5, 6-11
Mattheüs 9, 36-10, 8

Welkom bij deze viering!
Weten we nog de namen van de twaalf apostelen? We krijgen ze vandaag voorgeschoteld. Apostelen worden gezonden om de boodschap van het evangelie in de wereld te brengen. Als wij straks uitspreken dat we in een apostolische kerk geloven, nemen we de opdracht aan om in hun voetsporen te gaan en dat apostolisch spoor voort te zetten. Het evangelie is immers niet alleen maar voor onszelf gegeven, maar als fundament voor het geluk van de mensheid. We weten onder welke druk de mensheid en de schepping staan; beseffen we onze opdracht om onze eigen bijdrage te leveren? We staan niet los van de mensen om ons heen. Zij mogen merken, dat we het evangelie met ons meedragen als inspiratiebron, voor ons denken, spreken en handelen. Mogen we hier vandaag ons leven weer met het evangelie verbinden en beseffen dat de Heer altijd met ons mee optrekt.

Homilie
Broeders en zusters, vrienden van de Heer,
Mozes komt niet met lege handen van de berg afdalen. Hij heeft er de Heer ontmoet. Dat is op zich al uitzonderlijk: wie kan de Heer aanschouwen? Dat is toch onmogelijk? Hij is de Eeuwige en woont in het Hemels Licht. Hoe kan een mens zijn Aanwezigheid ervaren? We zouden zelf graag een bewijs hebben van zijn bestaan. De ontmoeting van Mozes met de Heer, is echter niet bedoeld als bewijs van dat bestaan. Dat bewijs had Mozes niet meer nodig. Er was al zoveel gebeurd in zijn leven dat vervuld was van Gods bevrijdende kracht, dat Mozes met vertrouwen de berg op durfde gaan.

Er gaan veel verhalen de ronde over Mozes die na dergelijke ontmoetingen zelf ook nog straalde van Gods heerlijkheid. Later is er de Tent van Samenkomst waar Mozes met de Heer kan verkeren. Bovendien wordt sinds dat moment het volk niet meer door God verlaten. In de woestijn blijft die Tent van Samenkomst symbool van dat meetrekken van God met het volk. Later krijgt die tent een vaste plek in Israël en onder Salomo wordt dat een tempel. Zo zijn onze kerken zelf ook een herinnering aan die Tent van Samenkomst, een herinnering aan het besef dat God met ons meetrekt. De kerk is niet simpelweg een plek om naar toe te gaan, maar we nemen vanuit dat kerkgebouw het besef mee dat Gods ons hele leven voedt. Het Woord en de Communie die we ontvangen en in ons opnemen, zijn tastbare tekenen van God die met ons meetrekt.

De ontmoeting met God houdt een opdracht in. Mozes keert terug naar het volk met de boodschap dat God een bijzondere band met de mensen heeft gesloten. De mensen krijgen de opdracht om volgens dat besef de wereld in te richten. Als zij straks in dat beloofde land aankomen, is barmhartigheid voor de kwetsbaren een hoeksteen. Zoals God voor het volk in de woestijn barmhartig was, met manna uit de hemel, met water uit de rots, zo zal het volk barmhartig moeten zijn voor de kwetsbaren in zijn midden. We weten dat dit voor Israël geen simpele opgave is geweest: er waren eerst rechters en later koningen die het volk moesten herinneren aan dit verbond. De leiders waren dit zelf ook vaak vergeten. Gelukkig stonden er regelmatig koningen op die dit wel in hun hart meedroegen en het volk op hun beurt konden inspireren om te bouwen aan gerechtigheid.

Ook Jezus is de berg op gegaan. Zijn Bergrede die aan de perikoop van vandaag vooraf gaat, heeft de mensen niet onberoerd gelaten. Is er nu in Jezus een nieuwe Mozes opgestaan? Hij is Degene die ons weer herinnert aan het verbond met God. We weten dat Jezus een stap verder gaat en het verbond bezegelt met zijn eigen leven, met zijn eigen Bloed. En er is nog meer dan dat: Hij maakt ons tot zijn leerlingen die met de boodschap van het evangelie de wereld in trekken. De twaalf apostelen die met naam en toenaam vandaag genoemd worden, nemen het voortouw. In het doopsel weten we ons allemaal daartoe opgeroepen.

Zit de wereld wel op die boodschap te wachten? Heeft de wereld nog behoefte aan heiligheid? Het is goed te beseffen dat heiligheid niet zozeer te maken heeft met vrede in de andere wereld waar God woont, maar met de heelheid van deze wereld, heelheid van de mensen in dit leven. Deze heelheid is beschadigd, is verduisterd. Mensen hebben het zwaar in dit leven: door tegenslagen, door onzekerheid, economisch, ecologisch. Welke perspectief op toekomst hebben we nog? Of het nu de dreiging is van een nucleaire oorlog met als gevolg dat onze wereld vrijwel onbewoonbaar wordt, of de dreiging van klimaatverandering die niet meer in de hand te houden lijkt. Is de situatie niet hopeloos?

Ons besef dat God meetrekt, is bron van hoop. Door dat besef weten we dat we ook de kracht en de creativiteit hebben om crises te boven te komen. Gods Geest vervult mensen die opstaan, vervult de harten van mensen die hun verstand en kwaliteiten gebruiken om uitwegen te zoeken en te vinden. Ons doopsel heeft ons tot apostelen gemaakt en iedere keer als we hier komen om als het ware op de berg de Heer te ontmoeten, in navolging van Mozes, gaan we met diezelfde boodschap de wereld in als die waarmee Jezus zijn apostelen heeft gezonden. De wereld en de mensheid zijn God dierbaar en hij zal ons inspireren om deze niet verloren te laten gaan. Laten we het aandurven vanuit dat besef te leven en elkaar en anderen met deze overtuiging te inspireren tot een krachtdadig leven voor barmhartigheid en gerechtigheid. We laten geen gelegenheid voorbij gaan om aan die overtuiging gestalte te geven. Amen