Verkondiging 22 januari 2023 – derde zondag door het jaar

Lezingen
Jesaja 8, 23b-9, 3
Psalm 27
1 Korinthe 1, 10-13.17
Mattheüs 4, 12-23

Welkom
Goedemorgen. Aan het einde van de gebedsweek voor de eenheid denken christenen wereldwijd aan elkaar. We zoeken elkaar op en we willen ook samen bidden. We moeten erkennen dat we slechts schoorvoetend deze weg inslaan. We zijn zo vertrouwd met elkaar dat we niet gemakkelijk onze kerk verlaten om in een andere kerk te gaan bidden. Dit einde van de gebedsweek valt samen met de zondag van Gods Woord. Paus Franciscus nodigt ons uit om stil te staan bij de kracht van Gods Woord: het Evangelie en de hele Bijbel zijn teksten, verhalen en liederen waarin God zich tot ons richt. Kunnen we die woorden verstaan? Begrijpen we ze als een persoonlijk gesprek met ons zelf? Of laten we het langs ons heen gaan? Vandaag worden de eerste leerlingen geroepen. Hun wordt gevraagd Jezus te volgen. Zij staan op en volgen Hem, niet wetend waar de weg hen zal brengen. Laten we ons vandaag afvragen hoe Gods Woord ons leven verrijkt.

Homilie
Broeders en zusters, vrienden van de Heer,
Het schrijven van brieven raakt uit de mode met alle moderne en snelle manieren van communicatie. Toch nemen mensen nogal eens de moeite om toch de pen en het papier te pakken om een klein of lang bericht te schrijven wanneer de gelegenheid daarom vraagt. Dat zijn keerpunten in een leven, beslissingsmomenten in een relatie, of bepaalde wendingen in een leven. Zulke momenten vragen eerder om een brief dan een appje of messenger. Brieven worden bewaard en gekoesterd. Ze worden later weer gepakt en doorgelezen om de herinneringen aan die wendingen in het leven vast te houden en weer te ervaren hoe zo’n brief je leven persoonlijk geraakt en veranderd heeft.

De oudste teksten van het Nieuwe Testament zijn ook brieven. De meeste zijn langer dan onze gemiddelde brieven. Het zijn hele epistels, maar ze zijn bewaard omdat ze het leven van een gemeenschap richting hebben gegeven en geholpen om beslissingen te nemen, conflicten op te lossen en veranderingen door te voeren. De Bijbel is Gods brief aan de mensheid door de eeuwen heen. Aan zo’n plechtige stelling hebben we weinig, omdat wij zelf eigen vragen hebben over ons leven hier en nu waarop we een antwoord willen hebben. Waar vinden we zo’n antwoord? Nu is de Bijbel en ook het Evangelie geen FAQ: zelfs de meest voorkomende vragen hebben geen vanzelfsprekend antwoord. Maar hoe vinden we dan toch een antwoord?

Vandaag wil ik u twee elementen van een antwoord van God voorhouden die ons in beweging kunnen brengen. Het zijn woorden die bij mij blijven haken na lezing van de teksten. Dit is een vorm van Bijbellezing die kan helpen: je leest de tekst en een woord valt je op. Dat woord kun je vasthouden. Je schrijft het op en de rest van de dag neem je het mee om er mee te associëren en het te laten bezinken. Waarom raakt het je? Wat zegt het je? Wat zou je er mee kunnen doen? Het eerste woord dat bij mij blijft hangen is het juk dat stukgeslagen wordt. Het is het woord uit de Jesaja tekst, de bekende tekst die we ook in de Kerstnacht lezen. In die nacht betekent de geboorte van het Kind immers dat het juk dat op de schouders van de mensheid ligt, stuk gebroken wordt. Het is het juk van de schulden die we meedragen, onze beperkingen, de dood. Maar het is ook het juk dat ik zelf ervaar in tegenslagen en moeilijkheden, in vragen die ik niet opgelost krijg. Ik kan het ook ervaren in het juk dat ik bij anderen zie en waar ik soms machteloos moet toezien hoe mensen lijden. Het is ook het juk van de mensen die oorlog en hongersnood moeten lijden, armoede en wanhoop over een uitzichtloze situatie. Zo kunnen we allemaal denken: wat is mijn juk dat ik ervaar, mijn last in het leven? Dan mogen we ook de boodschap van Jesaja verstaan die zegt dat God niet wil dat we onder dat juk bezwijken. Hij wil dat juk breken en van ons afnemen. Dan wordt de vraag van Jesaja een persoonlijke roeping aan ons adres: zien we zelf mogelijkheden om het juk van ons af te werpen en om anderen daarvan te bevrijden? Dan begint onze roeping. Dat zijn we geen passieve luisteraars mee, maar nemen we ons leven ter hand en begrijpen we God als Degene die ons op een nieuwe weg zet. Het tweede woord is natuurlijk niet zo verrassend: ‘Volg Mij’. De roep van Jezus in het evangelie aan het adres van de eerste leerlingen. Het is niet zo natuurlijk om die stem te volgen. ‘Volgen’ betekent immers je vrijheid opgeven, je beslissingsruimte uit handen te geven. Wie durft dat aan?

Als we de twee woorden combineren, ‘juk’ en ‘volgen’ kunnen we begrijpen dat de bevrijding van het juk wel eens zou kunnen gebeuren door de roepstem van Jezus te volgen. Voor de apostelen was de ontmoeting met Jezus een nieuwe weg die zich vertaalde na de dood van Jezus in het oprichten van gemeenschappen, om mensen te verzamelen en te verbinden, om mensen te vertellen dat het beter is om onderlinge geschillen te overwinnen en vanuit eenheid en verbondenheid te leven. Het werden gemeenschappen van gebed, diaconie en onderlinge broeder- en zusterschap, met zorg voor elkaar en voor de wereld om hen heen. We zien in de samenleving dat verdeeldheid niet helpt, niets oplost en alleen maar agressie en boosheid kweekt. Dit is niet onze weg. Zo verkondigt Paulus eenheid in het verdeelde Korinthe. Laten we ook die eenheid indachtig beseffen dat we door Jezus te volgen het juk van de verdeeldheid kunnen wegnemen. Moge de Geest ons inspireren om die opdracht waar te maken. Amen

Voorbede

Week voor de eenheid en zondag voor het woord van God - 22 januari 2023
Vg. Laten we bidden tot God die tot ons spreekt om ons bijeen te brengen, te verzamelen en tot één geloofsgemeenschap te maken.

L. Voor de kerken van Zoetermeer die zich geroepen weten om het evangelie uit te dragen en inhoud te geven in onze stad. Dat zij in gesprek, gebed, diaconie en getuigenis elkaar weten te vinden en samen de ene boodschap van Christus’ evangelie uitdragen. Laat ons bidden.

L. Voor de christenen van Zoetermeer, dat zij Gods Woord verstaan, dat zij tijd nemen om het te lezen en te begrijpen, dat zij steeds weer terugkeren tot de verhalen over Jezus Christus om zich te spiegelen aan zijn boodschap. Laat ons bidden.

L. Voor alle andere gelovigen en voor alle mensen van goede wil, dat zij beseffen geroepen te zijn tot een samenleving van eenheid en verbondenheid. Dat mensen opstaan tegen polarisatie en oplossingen zoeken in een sfeer van saamhorigheid en eenheid. Laat ons bidden.

Parochie intenties
Gebed voor Oekraïne
Moment van stil gebed

Vg. Goede God, barmhartige Vader, hoor ons gebed. Laat uw Woord als een inspiratiebron ons altijd in beweging houden in de richting van Uw koninkrijk dat voor alle mensen bestemd is. Door Christus onze Heer. Amen