Verkondiging 15 januari 2023 – Tweede zondag door het jaar
Lezingen
Jesaja 49, 3.5-6
Psalm 40
1 Korintiërs 1, 1-3
Johannes 1, 29-34
Welkom
Aan het begin van de gewone zondagen en na de kennismaking met Jezus in de Openbaring des Heren, gaan we vandaag dieper kennis maken met Jezus zelf en met degenen die Gods boodschap verkondigen. Er vallen grote woorden: dienaar, apostel, licht voor de heidenen. Van Jezus wordt gezegd: Zoon van God. Zijn dat woorden die we voor onszelf in de mond zouden nemen? Zijn wij dienstbaar jegens de ander? Voelen we ons gezonden als apostel om een boodschap te brengen? Beschouwen we onszelf en onze naaste als kinderen van God? Geloven we dat de mens daadwerkelijk uit Gods liefde is geboren, ieder mens? Handelen we daarnaar in solidariteit en vriendschap? Laten we deze zondag onze Bijbellezing oppakken als een nieuw begin, een hernieuwde kennismaking, met Jezus, maar ook om onszelf te zien als gezondenen.
Homilie
Broeders en zusters, vrienden van de Heer,
Mensen hebben hun eigen persoonlijke stijl om zich aan anderen voor te stellen. Sommigen vertellen honderduit over hun leven, hun carrière, hun successen. Of ze vertellen van hun netwerk, hun familie. Anderen komen snel met hun moeilijkheden en hun teleurstellingen. In het professionele leven is het jezelf presenteren tot een echte kunst verheven. Er zijn cursussen om goede brieven te schrijven, je CV goed op orde te hebben. Digitale netwerken helpen daarbij. Je moet de juiste balans zien te vinden tussen inhoud en uiterlijk, tussen de boodschap van je leven en de uitstraling die je naar buiten wilt hebben.
Paulus heeft een duidelijke manier om zich te presenteren. Hij weet zich door God geroepen en legt daarmee meteen een hoge autoriteit op tafel. Hij richt zich tot Korinthe, maar daarnaast acht hij zich gezonden tot allen die tot een heilig leven zijn bestemd. Het is nogal wat: Paulus de boodschapper door God gezonden om ons te brengen tot heiligheid. Het komt niet erg bescheiden over. Wie andere teksten van hem leest, weet dat hij ook gebukt kon gaan onder gevoelens van minderwaardigheid en kleinheid (Paulus betekent ook ‘de kleine’). In de opening van deze brief en zijn presentatie aan de gemeenschap van Korinthe zet hij een stevige toon. Het is als het ware zijn geestelijke benoemingsbrief.
Jesaja benadert dit anders: ook hij weet zich geroepen door God en ook zijn perspectief van handelen is om een licht te zijn voor de heidenen. Hij heeft een boodschap voor heel de wereld, niet alleen voor Israël, maar voor alle volkeren. Toch noemt hij zich een dienaar. Hij is niet zozeer de leider van de gemeenschap, maar de dienaar. Hij kiest een meer passieve of volgende houding.
Jezus presenteert zich op geheel andere wijze: Hij komt naar Johannes de Doper, maar Hij zwijgt. Hij laat Johannes het woord doen, die daarom ook de voorloper, de aanwijzer wordt genoemd. Johannes spreekt voor Hem zoals Jezus later aan de leerlingen vraagt: wie zeggen jullie dat Ik ben? Als je Jezus beter leert kennen, ontdek je dat Hij meer van het vragen stellen is dan van het zenden van boodschappen. Pas de volgende dag, na deze woorden van Johannes komt Jezus tot spreken en vraagt Hij aan de leerlingen die Hem beginnen te volgen: wat zoeken jullie? Een vraag die uitdagend is en die antwoord vraagt. Het is een vraagt die Hij ieder van ons stelt, telkens als we hier komen om Hem te volgen.
Wat zou je antwoord zijn op die vraag van Jezus? Wat kom je hier eigenlijk halen? Mooie verhalen? Voedsel ten leven? Een uur van bezinning? Een gemeenschap van mensen om je heen? Muziek om van te genieten en liederen om samen te zingen? Herbronning in Gods aanwezigheid? Toegang tot de hemel? U ziet: vele antwoorden zijn mogelijk. Een goede oefening voor ons om daarover na te denken. Laat je antwoord dan wat meer zijn dan de algemene woorden ‘verdieping en samenzijn’, want die kunnen we op vele andere plekken ook halen. We mogen geloven dat we hier gekomen zijn om de Geest te zien neerdalen over ons die als kerkgemeenschap Hem tegenwoordig stellen. ‘Hij is het Lam Gods” zegt Johannes. Dat herhaalt Johannes de volgende dag als de twee eerste leerlingen besluiten hem te volgen. Het is Andreas die zijn broer Simon Petrus erbij gaat halen.
Wie de woorden Lam Gods hoort en de Bijbelse boodschap kent, beseft dat het met deze man uit Nazareth slecht zal aflopen. Hij is het Lam dat geofferd wordt. Een Bijbels Lam wordt niet oud: hij haalt het komende Paasfeest niet. Anders dan Paulus en Jesaja presenteert Jezus zich niet als de nieuwe leider van Israël. Durven we Hem nog steeds te volgen in het besef dat de weg die we inslaan een weg naar Goede Vrijdag is?
De leerlingen die Jezus gaan volgen, beginnen een groot avontuur. Er staat hun nog veel te wachten aan wonderen, toespraken, ontmoetingen. Voortdurend ervaren ze dat God nooit ver weg is. Zij kijken op een nieuwe manier naar God. Later zal de kerkgemeenschap beseffen dat na de dood en de opstanding van Jezus de leerlingen zelf vervuld raken van die aanwezigheid. Ze ervaren voortdurend dat liefde wordt geschonken, liefde die leven geeft en die wonderlijke dingen tot stand brengt. Ervaren wij dat geschenk van de liefde? Beseffen we dat iedere eucharistie teken is van die liefde die ons geschonken wordt? Dat het geschenk van het Lichaam en Bloed van het Lam Gods ons tot dienaren en apostelen maakt? Sommigen meer dienend, anderen meer leidend, ieder volgens zijn/haar mogelijkheden en roeping. Ik wens ons allen toe dat we door de ontmoeting met Jezus die we de Zoon van God noemen, ook ons eigen kindschap van God meer en meer ontdekken. Amen