Verkondiging 1 november 2022, Hoogfeest van Allerheiligen

Lezingen
Openbaring 7, 1-4.9-14
Psalm 24
1 Johannes 3, 1-3
Mattheüs 5, 1-12a

Welkom op dit hoogfeest
We zijn niet alleen in deze wereld en in deze geschiedenis. We worden omgeven door een talrijke Familia Dei: mensen die ons zijn voorgegaan en die in moeilijke omstandigheden de vreugde van het geloof hebben kunnen vasthouden als bron van inspiratie en naastenliefde. Op die manier worden we omhelsd door de tederheid van God zelf. Ook in deze tijd streven we naar heiligheid. Dat is niet hetzelfde als moralistische vroomheid, maar het gaat erom levende getuigen te zijn van het Evangelie van Christus. We stellen zijn liefde present, en op onze beurt kunnen we mensen omhelzen met de tederheid van God. De heiligen helpen ons om vertrouwen te houden, ook in een wereld van oorlog en geweld en economische en sociale crisis. We weigeren om ons te laten opsluiten in angst en vrees. We laten ons het gelovig vertrouwen niet afnemen. De Heer wijst ons de weg.

Homilie
Broeders en zusters, vrienden van de Heer,
Er is een grote beweging op gang van mensen die tegen de verdrukking in blijven geloven in vrede en goedheid. Deze mensen zorgen op die manier voor de redding van de aarde. Het zijn misschien uitzonderingen en het is een kleine minderheid van mensen die nog in de kracht van het goede geloven, maar dat belemmert hen niet om hun weg te blijven gaan en hun geloof in het goede vast te houden.

De wereld kent een aanblik van het tegendeel. Het nieuws staat bol van angst, onvrede, hongersnood en inflatie. Maatregelen om mensen hulp te bieden, komen maar langzaam op gang. Het maakt mensen onzeker over hun toekomst, over hun bedrijf en over hun leven. Er is onmacht door verdeeldheid en polarisatie. Soms lijken mensen geen oplossing te wíllen vinden, omdat zij slechts hun eigen weg als de enig zaligmakende beschouwen. Er wordt niet gewerkt aan compromissen en oplossingen die gedragen worden door een brede laag van de bevolking, maar men wil de aandacht op zichzelf vestigen: het Messiassyndroom: “ik zal de wereld redden.” Maar dat is niet de houding van de heiligen. Die weten dat zij niet zelf de wereld redden, maar dat zij slechts instrument zijn van Degene die groter is dan wij allen.

In onze wereld klinken de zaligsprekingen als een klein lampje van licht in een diepe duisternis. Het is lang geleden dat ik zo'n enorme behoefte had aan de viering van dit feest. Dit jaar is het hard nodig om in het licht van de heiligen de eucharistie te vieren. Het is immers ongelooflijk moeilijk om in onze tijd nog te geloven in heiligheid. Dit feest helpt ons om dat niet op te geven. Wat kan deze viering van Allerheiligen betekenen? Deze zal de wereld niet veranderen en zeker niet de oorlog in Oekraïne beëindigen. Maar de viering helpt ons het geloof te bewaren dat het licht van gerechtigheid en vrede toch ergens brandend blijft.

Ook in onze tijd zijn er nog heiligen die hun bijdrage leveren om vrede en gerechtigheid niet helemaal van de aarde te laten verdwijnen. Er zijn bekende heiligen van wie de namen geschreven staan in de katholieke boeken van heiligen en wier namen op de kalender zijn bijgeschreven. Er zijn ook de onbekende heiligen die we niet kennen. Volgens de Joodse traditie zijn er zesendertig verborgen rechtvaardigen die de aarde dragen. Zolang die er zijn, is er toekomst voor de aarde. Wie zij zijn, weten wij niet. Zij weten het zelf ook niet. Dat is het mooie van dit verhaal. Zij doen hun werk en vervullen hun roeping van goedheid en vrede, omdat zij daarin geloven. Zij hebben hun innerlijke motivatie en weten zich geroepen om de stem van de Eeuwige te volgen. Die aandrang is groter dan de somberheid die de wereld beheerst. Soms zijn er mensen die opstaan en bekend worden en een van deze zesendertig lijken te zijn. Dat geeft ons hoop en versterkt ons vertrouwen. Maar meestal blijven zij vanuit de coulissen en op de achtergrond hun werk doen. De zaligsprekingen van Mattheüs zijn hun leidraad en hun kompas. Wij die vandaag Allerheiligen vieren, houden hun licht brandend en wij plaatsen hun werk in het licht van Gods liefde. Laten we wij er in deze sombere wereld voor zorgen dat deze bronnen van licht niet uitdoven. Amen